تاثیر دانش در قدرت ملی
تاریخ انتشار: ۲۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۱۱۶۴۹
علاوه بر ارتباط مستقیم بین فناوری و قدرت، پیوند یافتههای علمی و مهندسی و شخصیت ملی در دید افکار عمومی دانش علمی را به قدرت تبدیل میکند. تبیین نقش و جایگاه توسعه فناوری در فزونی قدرت نظامی به عنوان یکی از ابعاد مهم قدرت ملی است که در نهایت به ارتقای آن منتج میشود.
قدرت ملی هر کشور برگرفته از منابع متعددی است که بهصورت همافزا و در پیوند با یکدیگر، شاکله قدرت یک کشور را میسازند؛ علیرغم اینکه هر یک از مؤلفههای قدرت، نقش مهم و مجزایی در تولید قدرت ملی دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
امروزه در میان عوامل ثابت و متغیر استراتژیک، دانش یکی از مولفه های اساسی کسب قدرت و بالا بردن منزلت استراتژیکی یک کشور می باشد. در دنیا تحولی به وجود آمده که همه کارها بر پاشنه دانش می چرخد وچرخ زندگی بر محور علم قرار گرفته است. همه شئون حیات بشر با دانش وابستگی پیدا کرده به طوری که هیچ کاری و هیچ شأنی از شؤون حیات بشر را جز با کلید علم نمی توان انجام داد. براین اساس دولتها ،حکومتها وبازیگران سیاسی ونیز شرکتها،موسسات در سطوح محلی،ملی وبین المللی سعی می نمایند قدرت اطلاعاتی و معرفتی خود را در علوم گوناگون افزایش دهند تا بتوانند بر رقبای خویش پیشی بگیرند. اصطلاحاتی جدید نظیرتکنولوژی اطلاعات،تکنولوژی ارتباطات وغیره ریشه در اهمیت یابی پدیده تولید، گرد آوری، انتشار دانش و تکنولوژی و در سرنوشت ملتها وتولید قدرت و اقتدار و افزایش توان بازیگری در عرصه بین المللی برای بازیگران سیاسی ،اقتصادی،فرهنگی و فنی وغیره دارد.
از گذشته تا به امروز دیدگاههای متعددی در خصوص قدرت و زمینه ها و انگیزه های دستیابی به قدرت توسط کشورها بوسیله صاحبنظران و متخصصان عرصه روابط بین الملل ارائه شده است.کسانی که سیاست بین الملل را از نظر قدرت بررسی می کنند به میزان قابل ملاحظه ای تحت تاثیر دیدگاههای ((مورگنتا)) قرار می گیرند.وی سیاست بین الملل را به صورت کشمکش بر سر قدرت توصیف می کند و معتقد است که قدرت سیاسی رابطه ای روانی است میان کسانی که قدرت را اعمال می کنند یا قدرت بر آنها اعمال می شود.در این راستا، قدرت رابطه ای است میان بازیگران(دولتها)و سیاست، رفتار و اقدامات هر دولتی در عین کشمکشها و رقابتها ،بر اساس اگاهی از موقعیت خویش در رابطه با دیگران ،صورت می گیرد. از دیدگاهی دیگر ، سیاست عبارت است از توزیع اقتدارمندانه ارزشها. بدین ترتیب در مطالعه سیاست میان دولتها ، تاکید عمده بر توزیع قدرت میان آنهاست. توزیع قدرت در جامعه بین المللی نابرابر است و هریک از واحدهای سیاسی می کوشد سهم بیشتر از قدرت را بخود اختصاص دهد. براین اساس خواستها و رفتار دولتهای مقتدر و ضعیف در نظام بین الملل وظهور آن در محیط بین المللی متفاوت است.، بدین معنا که دولتهای قویتر در مواجهه با دیگران، قادر به حفظ استقلال خویشند و هر اندازه دولتی از قدرت و توانایی بیشتری برخوردار باشد، به همان نسبت برحوزه عملش افزوده می شود. ضمناً در نظام بین المللی دولتهای قویتر از امکانات و ابزار بیشتری برای حفظ منافع خویش بهره مندند و در مقابل ، دولتهای ضعیفتر از توانایی بیشتری برای چانه زدن برخوردارند. وزن ژئواستراتژیکی یعنی ثقل نیروها و عوامل مثبت و منفی تاثیرگذار درقدرت ملی یک کشور. وزن ژئواستراتژیکی موقعیت کشور و یا منزلت آن را در بین مجموعه ای از کشورها و یا درسیستم ژئواستراتژیک جهانی و منطقه ای نشان میدهد. بنابراین رابطة مستقیمی بامنزلت ژئواستراتژیکی کشور در سیستم جهانی و منطقه ای دارد، یعنی هر چه این وزن بیشتر باشد، منزلت و اعتبار عمومی کشور در بین سایر کشورها اعم از بزرگتر، همتراز و یاکوچکتر بیشتر میشود و هر اندازه اعتبار و منزلت بیشتر افزایش پیدا کند، همان اندازه فرصتهای جدید قدرت مرئی یا نامرئی برای اثرگذاری عینی و ذهنی بر فرایندها، تصمیم سازیها، اقدامات و رفتارها در مقیاسه ای مختلف محلی و همسایگی، منطقه ای و جهانی فراهم میآید و کشور میتواند به تدریج در جایگاه مدیریت، رهبری فرایندها و کنشهای جمعی قراربگیرد و نقش سیاسی بین المللی محوری ایفا کند. از دیدگاه جامعه شناسی در عصر جدید دانش فن آوری به عنوان پدیده اجتماعی و فرهنگی که از شرایط محیطی متاثر است و به نوبه خود بر آنها تاثیر می گذارد مهمترین مولفه قدرت در عرصه بین المللی محسوب می شود.آنچه در آغاز دوران مدرن زمینه را برای استعمار جوامع غیر اروپایی از جانب غرب فراهم کرد ،جهت علمی و فنی اروپایی،قدرت فزاینده حاصل از آن بوده و امروز هم یگانه عامل تداوم برتری و تسلط جویی قدرت غرب وبویژه آمریکا درجهان می باشد.
یکی از مولفه های تاثیر گذار وزن ژئواستراتژیک یک کشور میزان توانمندی آن درتولید دانش و برخورداری از دانش تکنولوژیک و غیره می باشد. کشوری که از دانش و تکنولوژی بالا برخوردار باشدمی تواند گوی سبقت را از سایر رقبا ربوده و با الگو نمون خود در سطح جهان ، منافع ملی خود را حفظ نماید. علم و دانش در سطوح مختلف فردی و یا اجتماعی و ملی، به دارنده آن قدرت، نفوذ ، اثرگذاری و منفعل سازی طرف مقابل را اعطا می کندو ازسوئی دیگر به تولید فرهنگ غالب می انجامد که می تواند در موقعیت الگویی و هدایت و رهبری برای سایرین قرار گیرد. بنابراین تولید علم و معرفت و ترویج آن در سطح جامعه و ملت به غنی سازی فرهنگ ملی و رشد تدریجی و مستمر آن در برابر سایر فرهنگها و ملتها می انجامد. فرهنگ غنی خود بخود بر فرهنگ ضعیف تر از حیث بار علمی و معرفتی ، پیشی گرفته و خود را در جایگاه رهبری و اثر گذاری و نفوذ بر دیگران قرار می دهد و بدنبال آن به تولید قدرت سیاسی برای جامعه و ملت پیشروی خود می پردازد. نکته ای که در باب عوامل زمینه ساز قدرت باید مورد توجه قرارگیرد ، وجود نوعی تعادل و توازن میان عناصر تشکیل دهنده قدرت است، زیرا سرمایه گذاری و تاکید بیش از اندازه در یک بخش می تواند به ضعف و عقب ماندگی سایر بخشها منجر شودوچنین وضعیتی در بلند مدت آثار سوئی بر قدرت ملی به جای می نهد . تقویت فرهنگ دانش محوری وتعلیم و تربیت نیروی متخصص و کارآمد نقش مهمی در بالا بردن قدرت تولید و تقویت اقتصاد و دیپلماسی در عرصه سیاست خارجی یک کشور داشته که منجر به تولید قدرت شده و قدرت چانه زنی کشورها را دردفاع از منافع ملی افزایش میدهد، و کشوری که برخوردار از دانش بالا باشد بهتر می تواند موقعیت کشور خود را درک کرده و منافع خود را حفظ نماید و در برخورد با سایر رقبای منطقه ای و فرامنطقه ای از موضع قدرت وارد عمل شود. بنابراین از مباحث بالا می توان نتیجه گرفت که برخلاف گذشته که قدرت نظامی، تعداد صرف جمعیت یک کشور و...عامل مهمی در تعیین قدرت ملی کشورها بوده، امروزه برخورداری از دانش و تکنولوژی روز بسیاری از محدودیت های گذشته را از بین برده و به کشور دارنده تکنولوژی پرستیژ خاصی بخشیده و نگاه های جهانی را نسبت به کشوردارنده علم و دانش برتر تغییر می دهد.
کد خبر 1717340منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: سجاد عابدی فناوری تولید قدرت بین المللی بین الملل منطقه ای قدرت ملی یک کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۱۱۶۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مقرراتزدایی در نزدیکی کارآفرینها / قانون هست اجرا خیر
به گزارش خبرنگار مهر مقررات دست و پاگیر از بزرگترین مشکلات کارآفرینها است. کارآفرینها با وجود قوانین حمایتگر و بهبود نسبی شرایط، هنوز هم با موانعی از قبیل اجرای ضعیف و ناقص قوانین، مشکلات مربوط به زیرساخت مانند قطعی برق تولیدیها و بوروکراسی اداری مواجه هستند.
در شرایطی که تولید حرف و هدف اول کشور است؛ بازیگران تولید یعنی تولیدکننده و کارآفرین باید بتوانند کسب و کار خود را راحت راه بیندازند و بعد به سرعت به سمت توسعه آن بروند. برنامه پایش، شب گذشته فرصتی را فراهم کرد تا کارآفرینها به صورت زنده و مستقیم از مشکلاتشان بگویند. از مقررات زائد یا سختگیرانهای که راه رسیدن به تولید را برایشان دورتر کرده است.
مهدی شفیعی قاسمی، اولین مهمان پایش بود. او صاحب شرکتی دانشبنیان است و در زمینه انرژی و تجهیزات تکنولوژی برای صنعت نفت و گاز و پتروشیمی و آب فعالیت میکند. شرکت او ۱۴ سال پیش به همراه ۲۰۰ فارغالتحصیل دانشگاه شریف تأسیس شد. این کارآفرین درباره قوانین و مقرراتی که سد راه کسب و کارش شده است، گفت: «در زمینههایی قانون داریم اما دراجرا ضعیف است. مثلاً یک پروژهای را با هزار زحمت برای کارفرما ارائه میدهیم. به بخش ضمانتنامه که میرسد؛ قانون اجازه میدهد که از صندوقهای پژوهش فناوری استفاده کنیم اما کارفرما که گاهی خصولتی و شبه دولتی است؛ میگوید در آئیننامه آمده اما چون ریسک دارد نمیپذیریم. این باعث میشود مثلاً ۵ درصد به هزینههای شرکت اضافه شود. قانون جهش تولید دانشبنیان حمایتهای بسیاری را برای تولید دارد. درواقع بالادستی تسهیلات را تصویب میکند اما وقتی به بانکها میرسد، میگویند فقط باید تضمین ملکی بدهید.»
تولید دانشبنیان، ضرورت کشور
شرکتهای دانشبنیان در شرایط امروز کشور به دانشفنی بسیاری دستیافتهاند که نیاز کشور را به واردات برخی از محصولات، تأمین کردهاند. شفیعی، کارآفرین حوزه دانشبنیان دراینخصوص گفت: «یکی از محصولاتی که تولید میکنیم و سطح دانش فنی بالایی دارد؛ زنجیره لولههای پیویسی است. این لولهها در خانهها و زیرزمین و این موارد استفاده میشود. قبلاً این محصول را از اروپا وارد میکردیم اما یک روز گفتند که دیگر نمیتوانیم به ایران این محصول را بدهیم. اگر ما تولید نمیکردیم، کل زنجیره کشور دچار مشکل میشد. یکی از مسئولان این حوزه میگوید تولید دانشبنیان در کشور به ضرورت تبدیل شده است.»
شفیعی اذعان داشت که اگر مسئولان بتوانند به شرکتهای دانشبنیان نگاه بیشتری داشته باشند و به طور مثال اگر مجوزی خواستند راحتتر و با تشریفات کمتری به او بدهند؛ در حوزه دانشبنیانها بسیار رشد خواهیم کرد.
کارآفرینها پایکار تولید هستند
مهمان بعدی برنامه پایش چهارم اردیبهشت هم کارآفرین بود. ناصرسادات، کارآفرین حوزه کشاورزی و دامپروری است. او کارش را از سال ۸۹ آغاز کرده و حالا به مرحله صادرات محصولات کشاورزی نیز رسیده است.
این کارآفرین از مشکلاتی مانند استعلامهای موردنیاز برای تأسیس دامپروری و گلخانه گله داشت. او درباره یکی از مشکلات زیرساختی مربوط به کسب و کارش گفت: «یکی از مشکلات، قطعی آب چاههای کشاورزی است. سال گذشته خیلی از کشاورزان ضرر دیدند؛ زیرا وقتی گلخانه تأسیس میشود اگر تنها یک ربع برق نداشته باشد، تمام محصولاتش در گرمای تابستان از بین میرود. ما حاضریم برق خانههایمان را قطع کنند اما برق گلخانه قطع نشود.» یکی دیگر از گلههای این کارآفرین حوزه کشاورزی، وجود رقبای بزرگ و قدرتمندی مانند نهادهای عمومی غیردولتی است.
سادات در انتهای برنامه گفت: «تمام جوانان در همین آب و خاک میتوانند بهترین تولید را داشته باشند. اگر گلهای داریم برای بهتر شدن شرایط است.»
کد خبر 6089241 محمدحسین سیف اللهی مقدم